AB geçtiğimiz ay, satılan tüm yeni otomobillerin 2035 yılından itibaren sıfır CO2 emisyonuna sahip olmasını zorunlu kılan önemli bir yasayı kabul ederken, Avrupa ülkeleri fosil yakıtsız mobilite için gereken altyapıyı hazırlamak için acele ediyor. İsveç ise bir otoyolu elektrikli yola dönüştürüyor, bu dünyada türünün ilk örneği.
Elektrikli yolda otomobiller ve kamyonlar sürüş sırasında şarj olabiliyor
Uzmanlar dinamik şarjın daha küçük bataryalarla daha uzun mesafeler kat etmelerini ve şarj istasyonlarında beklememelerini sağladığını söylüyor.
İsveç ulaştırma idaresi Trafikverket’in Stratejik Gelişim Direktörü Jan Pettersson Euronews Next’e yaptığı açıklamada,
Elektrifikasyon çözümünün ulaştırma sektörünü karbondan arındırmak için ileriye dönük bir yol olduğunu düşünüyoruz ve bir dizi çözüm üzerinde çalışıyoruz dedi.
Seçilen otoyol Avrupa rotası E20. Ülkenin üç büyük şehri Stockholm, Göteborg ve Malmö’nün ortasında yer alan Hallsberg ve Örebro arasındaki lojistik merkezlerini birbirine bağlıyor.
Proje nasıl işliyor?
Proje şu anda planlama aşamasında ve 2025 yılına kadar inşa edilmesi planlanıyor. E20 için şarj yöntemine henüz karar verilmedi ancak üç tür şarj yöntemi var: katener sistemi, iletken (yer tabanlı) sistem ve endüktif sistem.
Katener sistemi, özel bir tür otobüs veya tramvaya elektrik sağlamak için havai teller kullanır ve bu nedenle yalnızca ağır hizmet araçları için kullanılabilir.
İletken şarj ise, ray gibi bir iletim sistemi olduğu sürece hem ağır hizmet araçları hem de özel otomobiller için çalışır. Araçlar raya temas eden bir çubuk aracılığıyla şarj ediliyor.
2018 yılında Trafikverket, Stockholm’ün Arlanda havalimanı ile Rosersberg’deki bir lojistik alanı arasında bir pilot uygulama olarak kamuya açık yollarda elektrikli araçlar için dünyanın ilk şarj rayının açılışını yaptı. 2 km uzunluğundaki bir hat boyunca asfalta elektrikli kamyonların güç alan hareketli bir kolu indirdiği elektrikli bir ray döşendi.
Endüktif şarj sistemi, elektrikli araçtaki bir bobine elektrik gönderen yolun altına gömülü özel ekipman kullanıyor. Araçtaki bobin daha sonra bu elektriği bataryayı şarj etmek için kullanıyor.
Trafikverket, 2020 yılında ada şehri Visby’de ağır kamyonlar ve otobüsler için kablosuz bir elektrikli yol inşa etti.
Özel araçlar için potansiyel faydalar
Pettersson, dünyanın ağır vasıtaları şarjlı tutma konusunda “özel bir zorlukla” karşı karşıya olduğunu söylüyor.
Ağır hizmet araçları için sadece statik şarjlı tam batarya çözümüne sahip olacaksanız, araçların taşıması gereken büyük miktarda bataryaya sahip araçlar elde edeceksiniz dedi.
Elektrikli Yol Sistemi’nin (ERS) büyük bir kısmı kamyonlara odaklanırken, yakın zamanda yapılan bir çalışma özel araçların da bundan faydalanabileceğini öne sürdü.
Çalışma, İsveç ulusal ve Avrupa yollarının bazı bölümlerinde 412 özel otomobilin hareket modellerini simüle etti ve ev tipi şarjın dinamik şarj ile birleştirilmesinin batarya boyutunu yüzde 70’e kadar azaltabileceğini buldu. Çalışmanın arkasındaki araştırmacılar ayrıca İsveç’teki tüm yolların elektrikli hale getirilmesinin gerekmediğini; sistemin çalışması için tüm yolların yalnızca yüzde 25’inde bunu yapmanın verimli olacağını söylüyor.
Bu, elektrikli yol sistemini (ERS) gerçek hayattaki sürüş modelleriyle simüle etmeye yönelik ilk girişimdi. Ancak araştırmacılar ERS’nin herkes için uygun olmayabileceğine dikkat çekiyor.
Chalmers Teknoloji Üniversitesi Fiziksel Kaynak Teorisi bölümünde araştırmacı olan Dr. Wasim Shoman Euronews Next’e yaptığı açıklamada,
ERS ile gerekli batarya menzili kentsel ve kırsal yerleşim yerlerine göre farklılık gösteriyor, yani şehir merkezine yakın yaşayan sürücüler ERS’ye daha yakın oldukları için daha küçük bataryalara sahip olacaklar ve daha fazla kazanacaklar dedi.
Shoman, bu iki tür sakin arasındaki batarya menzili farkının yüzde 20’ye kadar çıkabileceğini söylüyor. Shoman ayrıca teknolojinin hala olgunlaşmakta olduğunu ve çalışmanın belirli koşulları varsaydığını söylüyor.
Ancak yeterli gelişme ile bu özelliklere ulaşabileceklerini düşünüyorum diye ekledi.
İtalya, İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri ve Hindistan gibi diğer ülkeler de ERS sistemleri kurma çalışmalarını hızlandırıyor.
2045’e kadar 3.000 km daha elektrikli yol genişletme planları yapan İsveç, elektrikli yollar konusunda otorite ve araştırma işbirlikleri yoluyla deneyim alışverişinde bulunmak üzere Almanya ve Fransa ile ortaklık kurdu.
Almanya ve İsveç birkaç yıldır kamuya açık yollarda demonstrasyon tesislerine sahip ve Fransa da elektrikli bir yol ile pilot bir bölüm satın almayı planlıyor.
