EA(elektrikli araç)’lar ile ilgili yaygın bir endişe, operasyonel ömürleri sona erdiğinde pil takımlarının kaderidir. Akla gelen ilk fikir bir çöpe atmak olsa da, şu anda birkaç şirket EA ve lityum iyon pil geri dönüşümü sorununu çözmek için çalışıyor. Bu konunun öncülerinden biri ve en büyüğü ise 2016 yılında kurulan Li-Cycle adlı bir firmadır.
Televizyon kumandanızdan tutun eski bir iPhone’daki bir pil bile ömrünü tamamlayacak, her pil ölümü tadacaktır. Bu yüzden pillerin ya onarım altından geçmesi ya da genelde yapıldığı gibi atılıp yenisinin alınması gerekir.
Bu da akıllara bir soru getiriyor: eski veya kısmen (veya tamamen) kullanılamaz hale gelen pillere ne olur? Yeni geri dönüşüm tekniklerinin sayesinde artık bu pilleri kurtarmanın ve hatta içlerindeki bileşenleri gelecekteki pil imalatlarında kullanmanın yolları var.
Pillerin içinde lityum, kobalt, bakır ve nikel bulunur. Saf elementler olduklarından sonsuz sayıda geri dönüştürülebilirler. Li-Cycle, kimyanın bu açığından yararlanan bir şirkettir.
Bu firma, her türlü lityum iyon pili geri dönüştürebilen Arizona merkezli bir üretim tesisine sahip. İster Tesla Model S batarya takımı ister hiç kullanmadığınız okuma lambanızın pilleri olsun, Li-Cycle‘ın övündüğü su bazlı çözüm sayesinde bunların hepsi geri dönüştürülebilir.
Peki nedir bu su bazlı çözüm? Yani şirket pilleri eritmiyor; Geri dönüştürülecek bileşenler üçe ayrılacak şekilde işlem görüyor. Hattın sonunda elimize geçen şey: Ayrılan bileşenlerle dolu üç ayrı çuval, bolca alüminyum ve bakır, bir çuval da kara kütle oluyor.
Kara kütle çuvalı lityum, nikel ve kobalt içeriyor. Sonradan başka bir tesise aktarılıp içindeki bileşenler bir kere daha ayrılacak.
Ardından üreticiler, geri dönüşüme uğramış bu malzemeleri tekrardan kullanarak yepyeni pil takımları üretecekler. Böylece Li-Cycle‘ın emekleri sayesinde lityum iyon pilleri ölümsüzlüğe erişip hem daha da ucuzlayacak, hem de atık haline dönüşüp çevreyi kirletmeyecek.
Li-Cycle, Arizona’daki tesisinin her yıl 18.000 ton lityum iyon pili işleyebileceğini söylüyor. Ayrıca firma, pil malzemelerinin %95’ine kadarını geri dönüştürebileceğini iddia ediyor.
